Europees Parlement stemt voor uploadfilters en meer rechten voor persuitgevers

Zijn memes binnenkort illegaal?

Nieuwe EU-wetgeving maakt dat memes niet meer vrij online gedeeld kunnen worden.

Maker: Paris Martineau

Rechten:

Original

Misschien heb je het meegekregen. Misschien ook niet, maar afgelopen week stemde de Commissie Juridische Zaken (JURI) van het Europees Parlement over een aantal belangrijke Europese wetsvoorstellen. Eén daarvan gaat over de positie van het Europees Parlement ten opzichte van de Europese wetgeving over het auteursrecht, waarbij het voortbestaan van vrije internet zoals we het nu kennen op het spel staat.

Het wetsvoorstel had de bedoeling het auteursrecht in Europa te vernieuwen op een aantal terreinen, maar bevat ook een voorstel tot nieuwe maatregelen waardoor online platforms++Online platformsNaast de bekende voorbeelden zoals Facebook, Instagram, YouTube en Twitter, zullen deze regels van toepassing zijn op alle andere platforms waarbij gebruikers zelf content kunnen uploaden. zullen worden gecensureerd en content automatisch zal worden gefilterd zonder rekening te houden met fundamentele vrijheden. Als dit doorgaat, zou dat betekenen dat filmpjes met muziek van Beyoncé op de achtergrond, parodieën en zelfs memes niet meer op deze platforms geplaatst kunnen wordenAls de nieuwe EU-wet doorgaat, zou dat betekenen dat filmpjes met muziek van Beyoncé op de achtergrond, parodieën en zelfs memes niet meer op online platforms geplaatst kunnen worden.. Op basis van de uitslag van deze langverwachte stemming++Langverwachte stemmingHet wetsvoorstel werd al in september 2016 door de Europese Commissie gepresenteerd. Het Europees Parlement is er dus meer dan anderhalf jaar mee bezig geweest. gaat het Europees Parlement tijdens de zomermaanden in onderhandeling met de Raad van de EU++Raad van de EUIn deze instelling van de Europese Unie (kortweg ‘de Raad van Ministers’ of nog korter ‘de Raad’ genoemd) zijn de regeringen van de 28 lidstaten van de EU vertegenwoordigd. en de Europese Commissie. Deze onderhandelingen moeten dan resulteren in een definitieve tekst voor de eerste aanzienlijke aanpassing van de EU auteursrechtwetgeving sinds 2001.

Kennisland heeft zich samen met een aantal andere partijen de afgelopen jaren ingezet voor een echte modernisering van de Europese auteursrechtwetgeving++Echte modernisering van het auteursrechtLees hier meer over waar we de afgelopen jaren aan gewerkt hebben en waarom dat zo belangrijk is.. Samen met onze partners++PartnersWe doen dat in het kader van COMMUNIA en samen met partners als Bits of Freedom, Edri, Europeana, Copyright for Creativity en Create.Refresh. maken wij ons sterk voor helder geformuleerde uitzonderingen die de toegang tot erfgoed en het vrij gebruik van auteursrechtelijk beschermde materialen voor onderwijsdoeleinden bevorderen. Daarnaast strijden we tegen het voorstel om online platforms  te verplichten al het materiaal dat hun gebruikers uploaden te filteren op mogelijke auteursrechtenschending (artikel 13 van het voorstel). En willen we voorkomen dat persuitgevers het recht krijgen om het linken naar hun artikelen en andere content aan banden te leggen (artikel 11).

Het voorstel voor de vernieuwing van het auteursrecht dat in september 2016 door de Commissie gepresenteerd werd, stelde in alle bovenstaande opzichten teleur. Nadat afgelopen mei de EU-lidstaten instemden met een voorstel dat in veel opzichten overeenkomt met het voorstel van de Europese Commissie, waren alle ogen op het Europees Parlement gericht. Zou het Parlement zich opwerpen als ‘gebruikersrechten’-kampioen of zou het Parlement, net als de Commissie en de Raad, vooral kijken naar de belangen van rechthebbenden?Zou het Parlement zich opwerpen als ‘gebruikersrechten’-kampioen of zou het Parlement vooral kijken naar de belangen van rechthebbenden?

Frontale aanval op open platforms met verstrekkende gevolgen

De uitkomst van de confrontatie in het Europees Parlement is duidelijk. Ook het Parlement heeft zich achter het voorstel van de Commissie geschaard++Eerste reactie van Paul Keller in BNRLuister hier naar een eerste reactie van Paul Keller in het radio programma BNR digitaal. . De controversiële voorstellen voor de extra rechten voor persuitgevers en voor uploadfilters op online platforms zijn door de leden van de JURI aangenomen. Hiermee is de kans groot dat deze punten onderdeel zullen zijn van de definitieve wetgeving.

Met name voor artikel 13 is dit zeer zorgwekkend. Deze poging van de Commissie om een – door de muziekindustrie geconstateerd – zogenaamd “value gap” te dichten, is in zowel de versie van het Parlement als in de versie van de lidstaten getransformeerd tot een frontale aanval op open platforms. De voorgestelde regels dwingen alle platforms++Online platformsHet gaat hierbij dus niet alleen platforms zoals YouTube of Facebook die hun businessmodel hebben gebaseerd op verkoop van advertenties naast de content die door hun gebruikers wordt geüpload, maar om álle online platforms. om licenties met – niet nader te noemen – rechthebbenden af te sluiten en alle uploads preventief te filteren. Hiermee wordt het bestaande ‘notice-and-take-down’-systeem++‘Notice-and-take-down’-systeemOnder de Europese e-Commerce-richtlijn zijn online platforms niet direct aansprakelijk voor auteursrechtschending van hun gebruikers. Dit geldt zolang ze op het moment dat ze op de hoogte worden gesteld van inbreukmakend materiaal dat op hun platform is gepubliceerd, ze het meteen verwijderen. op zijn kop gezet. Dit zal verstrekkende gevolgen hebben:

• de grote rechthebbenden krijgen meer invloed op wat er wel of niet te zien is op internet. Dit gaat in tegen de diversiteit van online content: het internet zal minder divers en dus saaier worden.Het internet zal minder divers en dus saaier worden.
• platforms zullen uit angst voor aansprakelijkheid in twijfelgevallen content niet publiceren.
  Dit zal leiden tot een beperking van de creatieve vrijheid en de vrijheid van meningsuiting online.
• voor grote dominante platforms zal het relatief makkelijk zijn aan de nieuwe wettelijke eisen te voldoen, omdat ze over zowel de juridische en financiële als ook technische capaciteit beschikken. Voor kleine (startende) platforms zullen deze regels echter een extra belemmering vormen in concurrentie met de grote, bestaande platforms.  
• voor platforms die gebruikmaken van auteursrechtelijk beschermde content anders dan muziek, zal het lastiger worden aan de auteursrechtelijke voorwaarden te voldoen. De toegenomen aansprakelijkheid zal het lastiger maken om nieuwe diensten te ontwikkelen of bestaande diensten in de lucht te houden.

Samen levert dit een bizar resultaat op:

“De Europese wetgever geeft de grote Amerikaanse platforms niet alleen een extra concurrentievoordeel maar geeft hun ook de taak om (in samenwerking met rechthebbenden) de online communicatie van EU-internetgebruikers te filteren. Fundamentele rechten van internetgebruikers worden zo verkocht aan de belangen van big media en big content.”

Slecht nieuws voor scholen: onderwijsuitzondering geldt niet overal

Het voorstel van de Commissie bevatte ook een uitzondering voor het gebruik van online materiaal binnen het onderwijs, zodat docenten bijvoorbeeld zorgeloos een online afbeelding in een powerpointpresentatie kunnen verwerken. Aan dit voorstel zat nog een groot aantal haken en ogen. De leden van de JURI hebben een kleine verbetering aangebracht. Waar in het originele voorstel slechts een selecte groep onderwijsinstellingen gebruik kon maken van de onderwijsuitzondering, heeft de Commissie dit verbreed. Dit betekent dat naast onderwijsinstellingen nu ook culturele instellingen van de uitzondering gebruik kunnen maken.

Helaas hebben de leden van de JURI de grootste tekortkoming intact gehouden. Lidstaten kunnen ervoor kiezen dat er geen gebruik wordt gemaakt van de uitzondering en dat gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal in het onderwijs geregeld wordt via onderwijslicenties. Dit is erg nadelig voor scholen. Zij zullen dan moeten onderhandelen met de uitgevers van deze licenties waarbij de kans groot is dat zij meer moeten gaan betalen. Daarnaast geeft het meer juridische zekerheid om te vertrouwen op een algemeen geldende Europese wet. Elke licentie heeft namelijk verschillende voorwaarden waardoor het erg moeilijk is voor docenten om te weten wat ze met welk materiaal precies mogen doen.

Dit schept ook een slecht precedent voor andere uitzonderingen. Licenties zijn namelijk geen goed, verantwoord alternatief voor uitzonderingen en beperkingen op het auteursrecht. Licenties beperken de bewegingsruimte waarbinnen gebruikers kunnen handelen.Licenties zijn een goed alternatief voor uitzonderingen en beperkingen op het auteursrecht. Licenties beperken namelijk de bewegingsruimte waarbinnen gebruikers kunnen handelen. Deze bewegingsruimte wordt over het algemeen bepaald door commerciële partijen die er belang bij hebben dat deze zo klein mogelijk is met alle nadelige gevolgen voor gebruikers en de samenleving vandien.

Gelukkig ook goed nieuws: betere toegang tot cultureel erfgoed

Over de onderdelen van het voorstel die bedoeld zijn om de positie van erfgoedinstellingen in de digitale omgeving te versterken, heeft het Europees Parlement gelukkig voor een aantal aanzienlijke verbeteringen gestemd. In het voorstel van het Parlement is er aan de ‘extended-collective-licensing’-regeling voor ‘out-of-commerce-works’++Uitgebreide analyse op dit onderdeelZie onze uitgebreide analyse van dit onderdeel van het voorstel op de website van Europeana. een uitzondering toegevoegd die in werking treedt als het afsluiten van licenties niet mogelijk is. Hiermee geven de JURI-leden gehoor aan een verzoek vanuit de erfgoedsector++Verzoek vanuit de erfgoedsectorLees hier meer over hoe KL zich de afgelopen jaren heeft ingezet hiervoor. waarvoor KL zich de afgelopen anderhalf jaar namens deze sector sterk gemaakt heeft.

Een andere welkome toevoeging is de nieuwe sub-paragraaf 5a. In deze paragraaf is opgenomen dat voor reproducties van werken in het publieke domein niet opnieuw auteursrecht geclaimd mag worden. Deze bepaling sluit aan bij de uitgangspunten van het COMMUNIA public domain manifesto en de Europeana Public Domain charter, waarvan Kennisland mede-initiatiefnemer is.

Red het internet: neem contact op met een Europarlementariër!

Er komt nog een mogelijkheid voor de leden van het Europees Parlement om dit wetsvoorstel te verbeteren. Er komt nog een mogelijkheid voor de leden van het Europees Parlement om dit wetsvoorstel te verbeteren. Komende week zal er worden gestemd of dit onderwerp in het hele Parlement wordt besproken. Indien dit het geval is, dan is het voor Europarlementariërs mogelijk nog aanpassingen aan te brengen. Gezien de negatieve gevolgen van artikel 13 voor alle Europese burgers, is het belangrijk dat we ervoor zorgen dat dit voorstel in het Parlement wordt besproken met alle 750 Europarlementariërs. Om hiervoor te zorgen, is er een meerderheid van de leden van het Parlement nodig bij de stemming op woensdag 4 of donderdag 5 juli. Neem via www.saveyourinternet.eu contact op met de Nederlandse leden van het Parlement en verzoeken hen om zich sterk te maken voor gebruikersrechten en tegen uploadfilters.

• Betrokken KL'ers
• Paul Keller pk@kl.nl
• Judith Blijden jb@kl.nl