Kwestie Veerman gaat over EU-begroting
Toegegeven, we hebben zitten slapen deze zomer. Universiteiten, bedrijven, maar ook het Innovatieplatform en de Tweede Kamer: iedereen heeft de mond vol van de kenniseconomie.
Toegegeven, we hebben zitten slapen deze zomer. Universiteiten, bedrijven, maar ook het Innovatieplatform en de Tweede Kamer: iedereen heeft de mond vol van de kenniseconomie. Maar niemand reageerde toen begin juli het kabinet, onder druk van Minister Veerman, zijn steun introk voor de hervorming van de Europese landbouwsubsidies. Terwijl op 30 juni een motie van de kamerleden Timmermans (PvdA) en Van Balen (VVD) – gesteund door notabene het CDA, D66 en GroenLinks – het kabinet opriep zich in te spannen voor hervorming van de landbouwsubsidies om dat geld te verschuiven richting kenniseconomie en innovatie. En premier Balkenende een positief oordeel daarover uitsprak.
Het politieke debat vandaag in de kamer gaat over de belangen van Minister Veerman. Er is veel te zeggen voor zo’n debat. Het is een politieke fatsoensregel dat een bestuurder geen invloed uitoefent op beleidsvragen waar een persoonlijk belang mee gemoeid is. Minister Veerman heeft op zijn minst de schijn tegen: zijn privé-belang vaart wel bij zijn politieke opinie. Maar daar gaat het ons in dit stuk niet om. Want wat in de commotie onder dreigt te sneeuwen is de U-bocht van het kabinet omdat minister Veerman met aftreden dreigde.
Laten we teruggaan naar de desastreus verlopen Europese top van 16 en 17 juni jl. Daar liep het overleg over de nieuwe begroting van de Unie hopeloos vast. In de Nederlandse media was vooral aandacht voor de Nederlandse eis om minder te gaan betalen. De Franse president Chirac en bondskanselier Schröder deden ook alsof hierdoor overleg was mislukt. De werkelijkheid was anders. Een deel van de lidstaten wilde de landbouwsubsidies verlagen om daarmee geld vrij te maken voor investeringen in de kenniseconomie. Een verstandige keuze voor wie een sterke Europese en Nederlandse kenniseconomie wil. Naast Groot-Brittannië en Nederland pleiten samen met landen als Zweden en Finland voor zo’n hervorming. Een stellingname die premier Tony Blair twee weken later herhaalde in een vlammende speech in het Europese parlement. En dus ook gesteund werd door de Tweede Kamer. Premier Balkenende en Minister Bot steunden Tony Blair hierin, zelfs tot in de buitenlandse pers. Op 20 juli pleitte Minister-president Balkenende in The Guardian voor een hervorming van de landbouwsubsidies en voor extra investeringen in onderzoek, innovatie, milieu en internationale misdaadbestrijding. Hij zei letterlijk: "Het huidige systeem, waarin subsidierivieren stromen vanuit Brussel, kan niet in stand blijven in de 21ste eeuw." Maar inmiddels lijkt dit standpunt te zijn verlaten als we Minister Veerman moeten geloven.
Het debat gaat nu over de vermeende belangenverstrengeling van Minister Veerman. Maar het echte issue is de toekomst van Nederland en Europa. Willen we uitgroeien tot een sterke kenniseconomie dan is hervorming van de landbouwsubidies een absolute noodzaak. Het kabinet lijkt dat onder druk van Minister Veerman niet langer te vinden. Dat mag en kan de Tweede Kamer, die zich vlak voor het reces zo duidelijk en in brede meerderheid uitsprak voor hervorming, niet accepteren.
Frans Nauta en Joeri van den Steenhoven zijn voorzitter en secretaris van stichting Nederland Kennisland.
