#4 MW2009 Social media en open (business) modellen
Flickr, YouTube, MySpace, FaceBook, Twitter… Als je als museum iets wil betekenen in de digitale wereld doe je hier iets mee. De sessies over het gebruik van social media en user generated content gingen voorbij de hype en op zoek naar hoe je hier als instelling waarde kan creëren voor je publiek. Kevin von Appen (Ontario Science Centre, Canada), gaf een presentatie over ervaringen met hun YouTube kanaal dat ze in 2006 begonnen. Deze actie leidde tot een massale bijeenkomst in het museum (888 Toronto Meetup) van mensen die anders nooit naar het museum kwamen of hiervan ook maar gehoord hadden.
Von Appen ontkrachtte twee mythes. Mythe 1: het gebruik van social media is gratis. Het kostte het Science Center veel tijd en dus geld om de community te managen en de meeting voor te bereiden. Mythe 2: door social media betrek je een nieuw (jong) publiek. Opeens heb je dan allemaal hippe Tubers in je museum, maar het bleek dat ze vooral foto’s van zichzelf en elkaar maakten en zich niet bezig hielden met het museum en wat er te zien was.
Opvallende verschijning was Gail Durbin (Victoria & Albert Museum, UK) met haar presentatie ‘Out there: museum and user generated content on social media sites’. Achterin de veertig in een geel typisch Engels mantelpakje, maar on top of things! Haar punt was vooral dat je als instelling moet bedenken wat voor een verhaal je wil vertellen. Op basis daarvan kun je gaan verzinnen wat voor een sociale site je nodig hebt. V&A is partner in het pas gelanceerde project Creative Spaces, waarin 9 instellingen samenwerken om een collectie te ontsluiten, waar je ook persoonlijk materiaal kunt uploaden en collecties met elkaar kunt delen. Voor hun collectie trouwjurken vragen ze hier mensen om foto’s van eigen trouwjurken aan de collectie van V&A toe te voegen.
In haar presentatie ‘Flickr Commons: Open licensing and the future for collections’ keek Paula Brays(Powerhouse) terug op wat er gebeurt is nadat ze in 2008 “het risico” mochten nemen om een deel van de collectie op Flickr Commons te plaatsen. Voor het Powerhouse was dit het begin van een verandering in het beleid van het museum naar een meer “open access model” (zoals Amico en Artstor). Traditioneel wordt door instellingen geld gevraagd voor het bestellen van reproducties, toegang tot de collectie, prints, digitale files etc. Een van de voordelen van het open toegankelijk maken van de collectie is volgens Bray dat het innovatie stimuleert en goede promotie en voor het onderwijs een enorme kostenreductie is.
Voor het Powerhouse museum was de ontsluiting van de Tyrrel collectie op Flickr Commons waardevol omdat een nogal onbekende collectie enorm veel bekeken werd (20 keer meer dan op de eigen website!) door een publiek voor wie het museum zelf aan betekenis had verloren. En de grote angst die bestond, de verkoop van foto’s uit de Tyrrel collectie daalde niet, de verkoop in het algemeen groeide zelfs licht. Flickr Commons leverde het Powerhouse nieuwe partnerships op en het inzicht voor een Print Product dienst waarin je geld betaald voor mooi geprinte (boek) uitgaven. Ook spannend is dat ze licentie-overeenkomsten gaan aanpassen en rechthebbenden de optie geven om Creative Commons-licenties te gebruiken.
Brays presentatie raakte veel van de kwesties waar we ons in Beelden voor de Toekomst ook mee bezig houden. Hoe kunnen we via open modellen zoveel mogelijk economische en sociaal-culturele waarde genereren? Hoe kunnen we maximale waarde genereren voor het onderwijs? In onze mini-workshop ‘Unlocking value’ gingen we met deelnemers aan de slag met het verzinnen van een model voor Open Beelden waarin een zo groot mogelijke collectie van Beelden voor de Toekomst onder een open licentie gepubliceerd wordt en hergebruik gestimuleerd gaat worden. Zie hier de foto’s van de workshop en pitches.