Onderwijs Pioniers

Leraren verbeteren hun werkomgeving en vernieuwen het onderwijs. Onderwijs Pioniers maakt leraren eigenaar van vernieuwing op school en van hun eigen leerproces. Hiermee is Onderwijs Pioniers een antwoord op ‘top-down’ vernieuwingen in het onderwijs.

Betrokken KL'ers
Iselien Nabben in@kl.nl

2008 - 2015

Onderwijs Pioniers is ontstaan vanuit het idee dat bevlogen leraren de ruimte en ondersteuning moeten krijgen om hun eigen werkomgeving, de school en het onderwijs als geheel, te verbeteren. Daarom helpt Onderwijs Pioniers leraren om nieuwe ideeën verder te ontwikkelen en op school te realiseren.

Leraren krijgen hiervoor een budget en ondersteuning in de vorm van Pioniersdagen, een helpdesk, een lerend netwerk van Pioniers en kans op de Onderwijs Pionierstrofee. Daarmee krijgen pionierende leraren de ruimte, gelegenheid en een podium om hun eigen werkomgeving te vernieuwen. Pionierende leraren krijgen de ruimte, gelegenheid en een podium om hun eigen werkomgeving te vernieuwen. Tegelijkertijd is het een leerervaring voor scholen om te vernieuwen van binnenuit. Onderwijs Pioniers maakt leraren eigenaar van vernieuwing op school en van hun eigen leerproces. Hiermee is Onderwijs Pioniers een antwoord op ‘top-down’ vernieuwingen in het onderwijs, waarbij leraren vaak niet betrokken zijn en waar zij gebrek aan professionele ruimte ervaren. Duurzame en breed gedragen verbetering van het onderwijs kan alleen ontstaan als de leraren daar eigenaar van zijn en als gewerkt wordt aan een cultuur waarin vernieuwing vanzelfsprekend is.

Lees hier meer over Kennislands visie op het onderwijs en zie hier wat Kennisland nog meer doet aan vernieuwing door pionierende leraren.

Lees meer over de aanpak in de publicatie. Download hier een boekje met Pionierstips, voor en door Pioniers en bekijk hier de infographic met ervaringen van deelnemers.

De ingrediënten van het programma

Budget
De initiatiefnemers van de geselecteerde ideeën ontvangen een budget (variërend van 3.500 tot 5.000 euro) om naar eigen inzicht te besteden, zolang de besteding maar bijdraagt aan het realiseren van hun idee. Het geld kan bijvoorbeeld besteed worden aan vervanging voor de klas, het inhuren van externe expertise of materiële kosten.

Pioniersdagen
Gedurende het schooljaar vinden er een aantal landelijke bijeenkomsten plaats voor de Pioniers. Deze dagen zijn bedoeld om ervaringen, lessen en ideeën uit te wisselen en kennis op te doen om nog beter te kunnen pionieren.

Netwerk en coaching
De Pioniers worden in een netwerk aan elkaar verbonden om ook tussen de Pioniersdagen door kennis en ervaringen uit te wisselen. De Pioniers worden bovendien begeleid door een coach.

Pionierstrofee
Aan het einde van het Pioniersjaar wordt de Onderwijs Pionierstrofee uitgereikt aan het initiatief dat door een deskundige jury en door de andere pioniers als beste is beoordeeld.

Pioniersinitiatieven

Een selectie van initiatieven die al door Pioniers gestart zijn:

Zoek het uit! (po 2012-2013)
Hoe kan kennis en talent op een slimme en leuke manier gedeeld worden binnen een school? Lydia Vonk en Joyce van der Hoorn van PCB de Fontein in Alphen aan de Rijn bedachten dat leerkrachten filmpjes kunnen maken van hun kennis, zodat die gedeeld kan worden in andere klassen. Dat heeft ten minste twee voordelen: leerlingen zien in de filmpjes én een bevlogen expert én een bekend gezicht. Maar in de filmpjes wordt niet alleen kennis gedeeld. Leerlingen worden ook zelf aan de slag gezet met de zogenaamde ‘zoek het uit!’-opdrachten. Lydia en Joyce hebben met hun project de Onderwijs Pionierstrofee 2012-2013 gewonnen.

Slimmer werken (vo 2011-2012)
Jeroen Fisser en Theo Zeinstra hebben voor het Roelof van Echten College in Hoogeveen een nieuw organisatiemodel ontwikkeld. In dit model worden rollen en taken structureel anders ingedeeld, waardoor de regie in handen komt van de docenten. Docenten krijgen hierdoor meer vrijheid om hun eigen werkruimte in te richten. Jeroen en Theo zijn de trotse winnaars van de Onderwijs Pionierstrofee 2011-2012.

FABklas (vo 2013-2014)
Leren zoals in de kleutertijd, waarbij de nieuwsgierigheid van de leerling de motor is van het lerenNieuwsgierigheid van de leerling als motor van het leren., is waar Per Ivar Kloen mee wil experimenteren in het voortgezet onderwijs. Je verzint wat, je maakt het, je speelt ermee, je laat het aan anderen zien, je bedenkt hoe het anders kan en je begint weer opnieuw. Kortom, onderwijs zonder vooropgesteld plan of leerdoel. Hierbij wordt gebruikgemaakt van moderne technologische ontwikkelingen, zoals Littlebits en 3D-printers.

Innovatief rekenonderwijs (mbo 2013-2014)
Giel Hanraets en Leontien Kragten gaan dit jaar aan de slag met rekenonderwijs op een innovatieve manier. Door middel van een mobiele rekengame, contextuele rekenopdrachten uit de leefwereld van de jongeren en een YouTube-kanaal met aantrekkelijk video’s in diverse beroepscontexten worden studenten gemotiveerd voor het rekenonderwijs.

Meer filmpjes van Onderwijs Pioniers vind je op Leraar24.nl

Partners

Het programmaconcept is tot stand gekomen en verder ontwikkeld door Kennisland, het CAOP, de Onderwijscoöperatie, het arbeidsmarktplatform Primair Onderwijs, VOION, SOM, de AOb en VBS. Onderwijs Pioniers vo 2011-2012 is medegefinancierd door het SNS REAAL Fonds.

Infographic

Bekijk in één oogopslag wat redenen zijn om deel te nemen, en wat Pioniers zeggen over hoe het geweest is en waar het naartoe moet.