Digitaal rechtenbeheer tegen illegaal aanbod internet
Afgelopen vrijdag organiseerde Bits of Freedom en XS4ALL het symposium “Alternatieve modellen voor auteursrecht”. Het belangrijkste onderwerp was het reguleren van het uitwisselen van auteursrechtelijk beschermde werken via het internet (filesharing).
Internetadvocaat Christiaan Alberdingk Tijm stelde dat het oude auteursrecht niet meer voldoet omdat de eindgebruiker tegenwoordig ook auteur en exploitant is geworden. Traditioneel zijn vooral de rechten van de exploitant benadrukt. Alberdingk Tijm: “Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ook de rechten van de consument aandacht krijgen?”
Bernt Hugenholtz, hoogleraar informatierecht, Instituut voor Informatierecht (IViR) te Amsterdam, gaat in op DRM (digital rights management). Voor velen heeft DRM een negatieve bijklank, maar die is volgens Hugenholtz niet altijd terecht. Zo betoogt hij dat de Creative Commons regeling ook een soort DRM is, waarbij je digitale cotent voorziet van een disclaimer en een tag en zelfs een betalingsmogelijkheiod via BitPass. DRM heeft een aantal nadelen: de kopiëervrijheid die iedereen het recht geeft op een thuiskopie wordt aan banden gelegd en de interoperabiliteit en standaardisatie is beperkt (het werkt niet op ieder platform).
Een ander model is gebaseerd op heffingen op internettoeggang, computers, harde schijven of het gebruik van muziekuitwisseldiensten. Deze heffing bestaat nu bijvoorbeeld al op blanco cd’s en dvd’s. De opbrengsten worden verdeeld onder de makers. Eén van de nadelen is dat de niet-gebruiker betaalt voor een ander.
Kamiel Koelman, econoom aan de Vrije Universiteit, spreekt zich juist uit voor een heffing. Dit kweekt volgens hem minder weerzin onder de consumenten dan technische beperkingen op een werk, zoals het geval is met DRM.
In het debat tussen politici verschillende de meningen over de vraag in hoeverre de overheid in de auteursrechtendiscussie een actieve rol moet spelen (Martijn van Dam – PvdA), (Kees Vendriks – Groen Links) of het juist aan de markt moet overlaten om met oplossingen te komen (Nicolien van Vroonhoven – CDA). “Je bent politicus geworden om beleid te maken”, stelt Vendrik.
Over het tekort van de huidige wetgeving rond auteursrechten is iedereen het wel eens. Over de manier waarop het auteursrecht van de toekomst eruit moet zien is veel minder overeenstemming. Een ding is wel zeker: de strijd tussen exploitanten en consumenten is nog lang niet gestreden.
Auteur: Geert Wissink
Publicatiedatum: 20 oktober 2004
