Wat we doen

Een challenge (prijsvraag) – meestal verbonden aan specifieke beleidsdoelstellingen en gecombineerd met een ondersteuningsprogramma – levert een rijkdom aan innovatieve ideeën en initiatieven vanuit de hele samenleving op: van inwoners, lokale overheden, bedrijven en onderwijs tot maatschappelijke organisaties. Het is een instrument voor het crowdsourcen van vernieuwing waarmee je vooral ook de unusual suspects bereikt. Beleid en praktijk komen samen in concrete initiatieven. Zo ontwikkelden we onder meer een challenge voor vernieuwende ideeën in de verpleegzorg, een challenge voor nieuwe schoolconcepten in Amsterdam, een challenge om radicale vernieuwers in Nederland te vinden en te ondersteunen en de jaarlijkse European Social Innovation Competition (EUSIC) voor maatschappelijke vernieuwers in heel Europa.

We leren uit boeken, van experts, van leiders in het veld, maar het meeste leren we van de praktijk, van verhalen, ervaringen, perspectieven en inzichten. Daarom bouwt KL aan duurzame lerende community’s op basis van onderling vertrouwen en openheid. Met alle mensen die bij een maatschappelijk vraagstuk betrokken zijn, want alleen dan vinden we de beste kansen voor vernieuwing en vooruitgang. Op het gebied van onderwijs, zoals de InnovatieImpuls Onderwijs en het LerarenOntwikkelFonds, sociale innovatie, zoals de Hivos Learning Community of cultuur, zoals Leiderschap in Cultuur. 

Social labs zijn experimenteerruimtes voor maatschappelijke uitdagingen. Het social lab maakt complexe opgaven begrijpelijk door de perspectieven van burgers, professionals en beleidsmakers bij elkaar te brengen en betrekt deze groepen in het doen van onderzoek, analyse en de ontwikkeling van oplossend vermogen. Dit levert betere opbrengsten op voor de buurt, belangrijke inzichten voor het systeem en een instrumentarium voor beleidsmakers. Lees over onze social labs in bijvoorbeeld Nijmegen, Dordrecht, Amsterdam, Schiedam, Hong Kong en Wenen.

Deze dynamische en inclusieve vorm van onderzoek combineert onderzoeken, leren, experimenteren en veranderen. De mensen die op allerlei verschillende manieren bij het vraagstuk betrokken zijn spelen een hoofdrol, met een groot draagvlak als gevolg: bijvoorbeeld professionals, inwoners, leiders van organisaties, experts en beleidsmakers. We verkennen het vraagstuk samen, ontwerpen al experimenterend oplossingsrichtingen en beoordelen ook weer gezamenlijk de effecten ervan. Voorbeelden zijn actieonderzoeken naar maatschappelijke diensttijd, flexwerk in de zorg, de toekomst van het onderwijs op een middelbare school, beter burgerschapsonderwijs in het mbo en een toekomstvisie voor een zorgcentrum.

Sinds de oprichting in 1999 pleiten we voor een sociaal-economische ontwikkeling van Nederland gebaseerd op kennis als bron van welvaart en welzijn: Nederland als kenniseconomie, als kennisland. Toen dit eenmaal op de politieke agenda stond, richtten we ons steeds meer op hoe we dat kunnen doen. In de jaren die volgen, lobbyden we onder andere voor modernisering van het Europese auteursrecht, open overheidsdata, een sterk publiek domein en open onderwijsmateriaal. We agenderen nog steeds het belang van sociale innovatie naast technologische innovatie en lobbyen voor duurzame vernieuwing in het onderwijs.

Met onze Broedplaats-aanpak bieden we maatschappelijke professionals, zoals leraren en schoolleiders, een R&D-omgeving waarin zij nieuwe ideeën en interventies kunnen ontwerpen, ontwikkelen en vooral ook uitproberen. Tegelijkertijd werken zij aan hun eigen vernieuwend leiderschap en nieuwe netwerken. Deze ‘tussenruimte’ biedt de meerwaarde om over teams, afdelingen, organisaties of sectoren heen met en van elkaar te leren. Bijvoorbeeld met onderwijsprofessionals of om een afgebakend vraagstuk aan te pakken zoals de vorming van integrale kindcentra (IKC’s). Bovendien is een Broedplaats vaak het begin van een duurzame beweging of verbetering in de publieke infrastructuur.

We onderzoeken samen met leiders in onderwijs, cultuur en andere sectoren wat vernieuwend leiderschap betekent. We ontdekken strategieën, tools en principes voor leren en innoveren in de context van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen. De nadruk ligt daarbij op ontwikkeling van het eigen vermogen om leiding te geven aan vernieuwing. We werken met concrete vraagstukken uit de eigen praktijk. Belangrijke opbrengsten zijn: inzichten in het eigen leiderschap, concrete veranderingen in de eigen organisatie, nieuwe verbindingen met de samenleving en andere sectoren en de vorming van een duurzaam lerende community.