Een sterk publiek domein

Ervaren, delen en aanpassen zijn randvoorwaarden van kennis en cultuur in de samenleving. Zonder de mogelijkheid iets te ervaren kun je kennis niet tot je nemen, zonder delen kan een cultuur zich niet verspreiden en zonder aanpassen kan cultuur niet groeien. Daarom is een sterk publiek domein belangrijk.


Het publieke discours stelt dat het auteursrecht de makers van creatieve werken beschermt. Intellectuele eigendomsrechten (zoals het auteursrecht) bieden makers van culturele uitingen de mogelijkheid hun werk commercieel te exploiteren. Op het moment dat deze rechten verlopen en er dus geen juridische beperkingen meer zijn om te delen of hergebruiken, valt het werk in het publieke domein. Materiaal in het publieke domein is een gemeenschappelijk goed waar iedereen profijt van heeft. Deze werken kunnen voor het eerst makkelijk en op grote schaal gekopieerd, aangepast en samengevoegd worden.++UPDATEEind 2018 hebben we na ruim tien jaar onze activiteiten op het gebied van auteursrecht en cultureel erfgoed gestaakt. Lees hier waarom en wat we allemaal bereikt hebben binnen dit domein.

De beschermende retoriek van het auteursrecht++AuteursrechtHet auteursrecht is een tijdelijke beperking van het hergebruik van kunstwerken en andere culturele uitingen die in de meeste gevallen duurt tot 70 jaar na de dood van alle betrokken makers. Na deze periode vervalt deze beperking en worden de werken onderdeel van het publieke domein. heeft een te grote rol++Public Domain ManifestoDit is waarom Kennisland een van de schrijvers en eerste ondertekenaars is van het Public Domain Manifesto. In 2019 ontwikkelden we samen met het Poolse Centrum Cyfrowe en Schoenkaft de nieuwe website (dat was hard nodig, zie hier de oude website). in de samenleving, waardoor het publieke domein – en daarmee de ontwikkeling van nieuwe kennis en cultuur – onder druk++AchterhaaldDit betekent niet dat KL tegen het auteursrecht is, maar dat het in huidige vorm achterhaald is. Lees meer komt te staan.

“The belief in intellectual property has grown so dominant it’s pushed the original intent of copyrights and patents out of the public consciousness. [..] The exclusive rights [..] introduced were a compromise for a greater purpose. The intent was to better the lives of everyone by incentivizing creativity and producing a rich public domain, a shared pool of knowledge, open to all. But exclusive rights themselves came to be considered the point, so they were strengthened and expanded.” (Kirby Ferguson – Everything is a remix deel 4 (10:15 – ))

Sterk publiek domein niet vanzelfsprekend

Kennis en cultuur staan niet op zich, maar borduren voort op wat er al is. Wanneer we delen, ontstaan nieuwe ideeën, werken en inzichten. Een sterk publiek domeinNiet het auteursrecht, maar het publieke domein is de standaard. staat aan de basis van een creatieve en slimme samenleving. Helaas worden werken die niet langer auteursrechtelijke bescherming genieten soms onnodig onderworpen aan restricties. Er wordt bijvoorbeeld vaak onterecht aangegeven dat een werk nog auteursrechtelijk beschermd is terwijl dit niet het geval is. Ook kunnen bij digitalisering van culturele uitingen nieuwe rechten ontstaan voor de organisatie die de digitalisering realiseert.

Kennisland probeert zoveel mogelijk werken binnen het publieke domein daadwerkelijk beschikbaar te krijgen voor iedereen. Dit doen we door te lobbyen, technologische interventies te ontwikkelen en te adviseren op terreinen waar beleid, wetgeving en technologie samenkomen.

Deze tekst heeft een Creative Commons Naamsvermelding-licentie (CC BY) en is gekopieerd van de Kennisland-website. Ga voor de volledige versie met afbeeldingen, streamers en noten naar https://www.kl.nl/cases/een-sterk-publiek-domein/

This text has a Creative Commons Attribution License (CC BY) and has been copied from the Kennisland website. For a full version with images, streamers and notes go to https://www.kl.nl/cases/een-sterk-publiek-domein/