Betutteling of liefdevolle verwaarlozing?
Was Amsterdam ooit een broedplaats voor creativiteit, nu begint de stad steeds meer een broedplaats te worden voor betutteling en truttigheid. Na de arrestatie van de blinde orgelman Bennie begin dit jaar, is er afgelopen week een nieuw dieptepunt bereikt met de bekeuring van studente Kristina Schroeder die 100 euro moest betalen voor het plukken van bloemen. Let wel, het ging hier om onkruid in een gemeenteplantsoen! Uiteindelijk is de bekeuring mede dankzij een protestactie van buurtbewoners ingetrokken. Het middel was toch wel wat te zwaar voor de situatie, zo gaf een woordvoerder toe.
Bovenstaande ridicule situatie is een goed voorbeeld van iets wat je de Nieuwe Truttigheid kunt noemen: het overdreven reguleren van totaal onschuldige gedragingen.Nieuwe Truttigheid: het overdreven reguleren van totaal onschuldige gedragingen. In de stad is de nieuwe truttigheid het meest zichtbaar in de gedaante van de zogenoemde ‘Handhaving’. In stoere pick-uptrucks en gehuld in politieachtige uniformen tikken ze iedereen op de vingers die zich niet precies aan de regels houdt. Zeer nuttig werk natuurlijk, als het gaat om overlast veroorzakende hanggroepjongeren. Maar helaas duiken de handhavers ook uit het niets op met veel bravoure als je gewoon rustig op een terrasje koffie zit te drinken. Je stoelpoot blijkt dan 2 centimeter over de toegestane grens te staan. En of de uitbater een stapel stoelen niet aan de buitenkant van het pand wil vastmaken met een kabelslot, terwijl dit echt niemand tot last is. “Ik heb binnen geen ruimte om die stoelen op te bergen” kan rekenen op een resoluut “Dat is niet ons probleem. Regels zijn regels!”
Regels zijn regels
Regels zijn er niet voor niks. Als iedereen maar gewoon zijn gang gaat, wordt het een zootje. Lastiger is het als je zelfs met de beste wil van de wereld niet begrijpt waarom je fout zit volgens de ordehandhavers. Nog een voorbeeld uit de praktijk: al 3 keer heb ik thuis een vermanende brief van de waterpolitie ontvangen (met naam en foto van mijn boot) met de mededeling dat ik 2 weken de tijd heb om mijn boot op andere wijze aan te meren, omdat hij anders weggesleept wordt. Kosten: 360 euro. Mijn boot lag prima aangemeerd, niemand kon op welke denkbare manier dan ook last hebben van de touwen. Maar ze waren vastgebondenRegels zijn nu eenmaal regels. En overtreding wordt bestraft. aan een brugpijler en dat mag niet. Daarna heb ik ze vastgemaakt aan een drenkelingentrap (netjes aan de zijkant zodat drenkelingen er prima langs kunnen), maar dat mag niet. Daarna aan de waterzijde van een fietsenrek, maar dat mag niet. Daarna aan een boom, maar dat mag niet! In de regels staat dat je een boot alleen mag aanmeren aan de daarvoor bestemde haalogen in de kademuur. En regels zijn regels. Maar als er nu veel te weinig haalogen zijn voor alle watersportliefhebbers in Amsterdam! Dat weten ze bij Binnenwaterbeheer toch ook? Als goedbedoelende watersporter word je in niet mis te verstane bewoordingen duidelijk gemaakt dat je het helemaal verkeerd doet. Regels zijn nu eenmaal regels. En overtreding wordt bestraft.
Einde van de zelfregulering
Burgers in Amsterdam zijn niet te beroerd om zelf in actie te komen om hun buurt veilig en leefbaar te houden. Daar zijn lang niet altijd handhavers voor nodig.Burgers in Amsterdam zijn niet te beroerd om zelf in actie te komen om hun buurt veilig en leefbaar te houden. Daar zijn lang niet altijd handhavers voor nodig. Zo hadden de bewoners rond Prinsengracht nummer 70 schoon genoeg van het zwerfvuil naast hun pand en de lelijke graffiti die steeds tegen de zijgevel werd gespoten. Daarom huurden ze kunstenaarsgroep The London Police in om een mooi kunstwerk te laten aanbrengen. De situatie is er zichtbaar door verbeterd, maar het kunstwerk moet weg. Want de welstandscommissie is van mening dat deze grootstedelijke street art een “ernstige ontsiering’ van het straatbeeld” is. Positief is dat ze wel het gesprek willen aangaan met de bewoners om met een oplossing te komen.
Liefdevolle verwaarlozing
Ik ben natuurlijk niet voor verloedering van de stad, maar wel tegen betutteling. Iemand vertelde me dat het helemaal niet zo slecht is om je kind ‘liefdevol te verwaarlozen’. Het leert dan zelf verantwoordelijkheid te dragen, zelf oplossingen te verzinnen, kortom creatief te zijn. Door er te dicht op te zitten, beperk je de ontwikkeling.Door er te dicht op te zitten, beperk je de ontwikkeling. Voor een stad geldt precies hetzelfde. Door op alle slakken zout te leggen en niks meer aan het zelfoplossend vermogen van mensen over te laten, rem je creativiteit, verminder je het verantwoordelijkheidsgevoel en verlaag je het leefplezier van inwoners. Een stad bloeit niet als de bewoners gefrustreerd zijn, maar wel als je ze de ruimte geeft en hier en daar een beetje in goede banen leidt.
Maak mensen niet zuur met te strenge ordehandhaving maar identificeer juist degenen die creativiteit en innovatie brengen. Geef ze de speelruimte om nieuwe dingen te bedenken en daarmee anderen te inspireren. Vertrouw op het goede.
Marcel Oosterwijk
Amsterdammers maken zich trouwens al langer druk over de vertrutting van hun stad. Al in 2004 is de website www.stopdevertrutting.nl (update: opgeheven) opgericht. BN’ers hebben zelfs een videoclip opgenomen om de vertrutting een halt toe te roepen:
Update: twee jaar later is er nog geen einde gekomen aan de vertrutting en betutteling van de Gemeente Amsterdam, denk aan het voorbeeld van een kunstwerk tegen graffiti dat moet verdwijnen vanwege één klacht.
Zes jaar later zijn er nog veel meer voorbeelden langsgekomen. Zo mag je bijvoorbeeld je hangmat niet ophangen in een park. Want ja, voor je het weet heb je een wildgroei aan hangmatten!
