Kansen die Werken

Welke nieuwe vormen van ondersteuning kunnen we, samen met vrouwen in de opvang ontwikkelen?


2013 - 2014

Download hier de publicatie ‘Standing up or moving forwards’ (Engelstalig)

Download hier de Nederlandstalige samenvatting van de publicatie

Zo’n 200.000 vrouwen in Nederland zijn jaarlijks slachtoffer van huiselijk geweld. 16.000 van hen vluchten naar de vrouwenopvang om daar een nieuw leven te beginnen. Dat zijn vrouwen zoals de 19 jaar oude Aasiya, een Somalische vluchteling die het etnische geweld in haar land is ontvlucht, om vervolgens in een nieuwe (huiselijk) geweldsituatie terecht te komen. Het zijn vrouwen als de 34 jaar oude Dana, die ervan droomt om door Amerika te reizen, maar in plaats daarvan met haar twee kinderen door Nederland trekt om haar gewelddadige echtgenoot te ontvluchten. Of het zijn vrouwen als Noa, die in de afgelopen twee jaar tweemaal naar de opvang terugkeerde, maar er stellig van overtuigd is dat dit de laatste keer zal zijn…

Slaapkamer van een ‘unit’ bij Moviera in Apeldoorn. Veel vrouwen wonen met hun kind(eren) in de opvang, dan hebben ze wat meer ruimte dan vrouwen zonder kinderen.

Aasiya, Dana en Noa worden veilig opgevangen door de vrouwenopvang van Moviera in Apeldoorn. Ze zijn dus in veiligheid, maar hoe ziet hun leven er daarna uit? Hoe kunnen we deze vrouwen (en hun lotgenoten) helpen om weer onderdeel van de gemeenschap te worden? Welke nieuwe vormen van ondersteuning kunnen we – samen met de vrouwen – ontwikkelen om hen bij deze overgang te helpen?

Dat is in het kort het Starter Project Kansen die Werken waaraan Kennisland en InWithForward met een internationaal team (VS, Indonesië en Nederland) sinds november 2013 in Apeldoorn werken. Het is de eerste keer dat een Starter Project  als aanpak in Nederland wordt ingezet, met steun van de Federatie Opvang.

Een Starter Project:

  • draait om het indentificeren van een gedeelde behoefte aan verandering, en om zichtbaar te maken wat er precies zou kunnen en moeten veranderen.
  • begint met het benoemen van een maatschappelijk vraagstuk, zoals de transitie van vrouwen uit huiselijk geweldsituaties en met het daaraan verbinden van mensen en partijen met een belang in oplossingen.

Het project Kansen die Werken

Het project Kansen die Werken is ontworpen om samen met de doelgroep tot nieuwe beleids- en dienstenconcepten te komen. Door veel tijd tussen en met de vrouwen door te brengen en hen te begeleiden naar bijvoorbeeld gesprekken met de gemeente, Belastingdienst, taallessen, kerkbezoek of kinderopvang, doorgronden we veel facetten van hun dagelijks leven die een rol spelen bij het op eigen benen staan. We zien ook dat, ondanks alle goede bedoelingen, bestaande diensten vaak niet goed aansluiten op de behoeften, mogelijkheden of beperkingen van deze vrouwen. Dat zijn de zaken die we met dit project willen blootleggen en waarbij we de ambitie hebben tot nieuwe oplossingen te komen.

Tekening van een interieur van een ‘unit’ bij Moviera in Apeldoorn. In de aanpak gebruiken we etnografische methoden, waarbij ook de manier waarop ze hun (tijdelijke) leven inrichten veel informatie geeft.

Het vervolg: prototypen

Het onderzoek binnen Kansen die Werken eindigt begin maart met een serie ideeën voor oplossingen, die we in scenario’s uitwerken en delen met een zo breed mogelijke groep.

Ideeën zijn op zich mooi, maar onvoldoende. De scenario’s moeten helpen om financiers en partners aan te trekken voor de volgende fase van het werk: prototyping. Dat is het op kleine schaal uitproberen wat werkt en wat niet werkt, en door steeds bijschaven en verbeteren uiteindelijk een werkende oplossing te hebben die inzetbaar is in de dagelijkse praktijk. Dat kan een systeemverandering zijn (bijvoorbeeld: een anders werkende overheid) of een interventie op ‘straatniveau’ (bijvoorbeeld: een betere verankering met de gemeenschap rond de opvanglocatie).

De prototypen ontwikkelen we met lokale teams, die de resultaten zelf op een hoger plan kunnen brengen. Op die manier ontstaat er beweging rond de ontwikkeling van oplossingen, en daarmee ook schaalvergroting.

Het doel is om enthousiasme en financiering te vinden voor deze cruciale stap. Dat kan in Apeldoorn, maar ook in elke andere stad, gemeente of regio waar een locatie voor vrouwenopvang is. En betrokkenheid zoeken we zeker niet alleen bij opvangorganisaties. Ook gemeenten, wijkorganisaties, zorginstellingen of andere bedrijven en overheidsdiensten hebben baat bij een goed en slim werkend systeem.

3 maanden onderzoek in 7 minuten

Bekijk dit filmpje om een indruk te krijgen van het eerste Starter Project van Nederland en ervaar dat ‘opvang’ niet hetzelfde is als ‘een nieuwe start’.

Meer weten of partner worden?

Neem contact op met Thijs van Exel (te@kl.nl), Chris Sigaloff (cs@kl.nl) of Sarah Schulman (sarah@inwithforward.com).
Download hier de publicatie ‘Standing up or moving forwards’.

Lees meer verhalen over de Vrouwenopvang Apeldoorn op de website van InWithForward.

*Alle namen van de vrouwen in dit artikel zijn gefingeerd omwille van hun privacy.

Deze tekst heeft een Creative Commons Naamsvermelding-licentie (CC BY) en is gekopieerd van de Kennisland-website. Ga voor de volledige versie met afbeeldingen, streamers en noten naar https://www.kl.nl/projecten/kansen-die-werken/

This text has a Creative Commons Attribution License (CC BY) and has been copied from the Kennisland website. For a full version with images, streamers and notes go to https://www.kl.nl/projecten/kansen-die-werken/