Buurtsuperman: een sociale buurtsupermarkt in Amsteldorp
Een team van bewoners van Amsteldorp en de naastgelegen Wetbuurt, ambtenaren van de gemeente Amsterdam en medewerkers van een aantal organisaties werken samen met KL in een social lab aan betere zorg, beter wonen en prettiger samenleven. Een veelgehoorde klacht van bewoners in Amsteldorp is het gebrek aan een aantrekkelijke en laagdrempelige ontmoetingsplek.
- Betrokken KL'ers
- Thijs van Exel
- Wieteke Vrouwe
- Simone van de Wetering
Behoefte aan contact
Uit de verhalen van bewoners blijkt dat behoorlijk veel Amsteldorpers behoefte hebben aan een praatje en aan leuke winkeltjes en activiteiten in de wijk. ‘Vroeger’ barstte het in de buurt van de winkeltjes: op elke straathoek zat wel iets en dat zorgde, volgens bewoners, voor veel informeel contact onderling. De ooit meer dan veertig bedrijfjes maakten laagdrempelige ontmoetingen mogelijk, maar de meeste zijn inmiddels weg uit de buurt. Veel oudere bewoners zijn afhankelijk van anderen voor hun vervoer om hun dagelijkse boodschappen++ZelfredzaamheidKaatje vertelde aan teamlid Jos dat haar zelfredzaamheid ‘scheurtjes’ begint te vertonen en dat ze niet goed weet bij wie ze terecht kan voor dagelijkse boodschappen. Lees ook
te kunnen doen. Dat doen mensen namelijk bij de grote supermarkten buiten de buurt, en niet bij de buurtsuper waar ze liever niet komen omdat die niet prettig is.
Toch lijken er genoeg andere plekken te zijn waar ze terecht kunnen voor een kop koffie en een gesprek. Amsteldorp heeft activiteitencentrum Het Hoekhuis, verpleeghuis De Open Hof, twee pedicures, bewoners die op aanvraag soep en oliebollen voor anderen maken, een speeltuin, een wijnspeciaalzaak én dus de genoemde buurtsuper. Maar niet iedereen vindt de diensten aantrekkelijk. En veel mensen voelen zich niet thuis bij het Hoekhuis of De Open Hof.“De enige manier om de buurt te redden is een winkel waar ouderen naartoe kunnen. Het Hoekhuis is te ver lopen, en andere winkels zijn ook te ver weg. Het Hoekhuis is bovendien te ‘klef’, terwijl mensen juist behoefte hebben aan een neutrale plek, zoals een winkeltje.”
– Buurtbewoner
Verbeteren wat er is
In plaats van iets nieuws toe te voegen, besloot het team een bestaand initiatief te verbeteren: de buurtsuper. Die leidt, volgens uitbater Ismail, een moeizaam bestaan. Zo deelt hij de observatie van sommige buurtbewoners dat zijn winkel niet aantrekkelijk is. De ramen zijn afgeplakt met verkleurd plastic dat aan alle kanten loslaat en ‘van horen zeggen’ zouden er producten liggen die over de houdbaarheidsdatum zijn. Dus hoewel ver weg, gaan mensen toch naar de Lidl of Albert Heijn.
Zelfs binnen ons team bleken de meningen verdeeld over de buurtsuper. Het ene teamlid nam ons mee naar de super omdat ze gehoord had dat hij lekkere Turkse broodjes maakt, terwijl de ander er juist niet heen wilde omdat de etalage dichtgeplakt zit en ze hoorde dat de eigenaar soms spullen in de schappen heeft staan waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken. Het laatste sentiment, horen we later, leeft op meer plekken in de buurt en zorgt ervoor dat bewoners liever naar de Lidl een eind verderop gaan, zelfs als ze daarvoor met de bus moeten.
Toch blijkt Ismails winkel een bijzondere en unieke waarde te hebben voor de buurt. Op een van de momenten dat het team aanwezig is in de winkel, loopt er een vaste klant binnen. Een oude dame uit de Open Hof, die voor haar vaste boodschappen bij Ismail komt. Ze maken een praatje. De dame laat het afrekenen vervolgens aan hem over: Ismail zoekt zelf de centen bij elkaar uit de knip van de dame. Dit is een goed voorbeeld van de sociale functie van zo’n vertrouwde plek dichtbij huis.
Transformatie
Met steun van verhuurder Rochdale, stadsdeel Oost, de ontwerpers Annet Ekkel en Mireille Woortman van Studio Wonderkamer en een groep bewoners en vrijwilligers uit de buurt werd de winkel in een paar maanden getransformeerd tot iets moois++De kracht van een social labDit is een goed voorbeeld van de uitkomst van een social lab: nieuwe samenwerkingen op allerlei niveaus, rond een thema dat mensen belangrijk vinden. Het lab onderzocht de noodzaak en creëerde de condities. De uitvoering gebeurde buiten het lab.. Het werd een ontmoetingsplek, met een community table, een aantrekkelijke uitstraling en een nieuw beeldmerk dat overal in terugkomt: de Buurtsuperman. Ismail en zijn collega’s zijn de trotse dragers van een schort waarop het logo prijkt.
Nu komt het erop aan. Werkt de transformatie mee aan het succes van de winkel? Zullen de bewoners de weg weten te vinden naar Fizeaustraat nr. 17, naar de winkel van Ismail Taşküprü?++MooncakeDit lovende artikel van foodblogger Mooncake draagt bij aan de bekendheid van de buurtsuper! De samenwerking in de opknapbeurt en de versterking van de functie van laagdrempelige ontmoetingsplek zullen dat zeker niet tégenwerken.
- Betrokken KL'ers
- Thijs van Exel te@kl.nl
- Wieteke Vrouwe wv@kl.nl
- Simone van de Wetering sw@kl.nl
