Jongerenrecht-
banken: van inspraak naar invloed

Jongerenrechtbanken: van inspraak naar invloed

In gesprek over hoe jongeren meer betrokken kunnen worden in de samenleving.

Maker: Larissa Bergshoeff

Rechten:

Download

Op 6 februari organiseerde Kennisland een bijeenkomst in samenwerking met Jongerenrechtbanken Nederland. Enerzijds om te onderzoeken wat er te leren valt van jongerenrechtbanken. Anderzijds om te verkennen hoe de achterliggende principes van jongerenrechtbanken ook op andere plekken in de samenleving kunnen worden ingezet. Ruim veertig jongeren, beleidsmakers, docenten, onderzoekers en medewerkers van jongerenorganisaties zochten samen naar nieuwe ideeën om een beweging van, met, door en voor jongeren vorm te geven.

De namiddag begon met een introductie van jongeren van verschillende jongerenrechtbanken++JongerenrechtbankenHet concept van de jongerenrechtbanken is gebaseerd op de ‘teen courts’ in Amerika. Op deze  courts worden conflicten op scholen niet door schoolleiders of politie afgehandeld, maar zoveel mogelijk door jongeren zelf. Onder begeleiding van Jongerenrechtbanken Nederland (JRB), en met ondersteuning van OM en de politie, is de Amerikaanse blauwdruk vertaalt naar de Nederlandse context en draait er sinds 2014 op vier Amsterdamse scholen een pilot. Lees meer. van Amsterdamse scholen. Zij deelden hun ervaringen als jongerenrechters. Zo werd er door een van de jongeren verteld over een case waarin een scholier een taser had meegebracht naar school. Met behulp van de jongerenrechtbank kwam de scholier zelf tot het inzicht dat hij verkeerd zat. De jongen kreeg geen reguliere straf, maar moest het geschade vertrouwen herstellen door taken op school uit te voeren die de gemeenschap versterken.  

Op zoek naar nieuwe inzichten en ideeën

Na de uitleg over het concept van de jongerenrechtbankenJongeren worden gevraagd om mee te denken, maar met hun adviezen wordt vervolgens weinig gedaan., werd in groepen gebrainstormd over hoe jongeren ook op andere plekken in de samenleving meer betrokken kunnen worden. Bijvoorbeeld in de zorg, op straat, in de school of op de werkvloer++Jongeren op de werkvloerDe top 25 onder de 25 laat zien dat jongeren barsten van ondernemerstalent. Jongeren kunnen bijvoorbeeld gin brouwen en een droneservice voor de landbouwsector starten. Lees meer.. Wat is daarvoor nodig? En welke acties moeten worden ondernomen? De sessies brachten niet enkel nieuwe ideeën voort, maar ook belangrijke knelpunten kwamen aan het licht.

Zo ervaarden verschillende deelnemers aan de sessies dat jongeren laten meepraten tot een hype lijkt uit te groeien. Jongeren worden gevraagd om mee te denken, maar met hun adviezen wordt vervolgens weinig gedaan. Dit riep de vraag op hoe jongereninspraak kan worden omgezet in echte invloed? Dat hun mening echt meetelt en dat er nieuwe aanpakken en vormen ontwikkeld worden om daarmee te experimenteren. Verder werd genoemd dat de participatie van jongeren vaak beperkt blijft tot een kleine groep jongeren, die gewend zijn hun mening te geven. Hoe bereik je ook die andere jongeren zodat zij een stem en invloed krijgen?

Naast deze vragen kwamen er veel goede ideeën ter tafel. Zo werd er geopperd dat het bij het betrekken van jongeren belangrijk is dat zij resultaat zien van wat zij doen. Dat motiveert jongeren om ergens aan deel te nemen. Om jongeren meer invloed te laten uitoefenen op politieke besluitvormingsprocessen zouden ze vaste gesprekspartners van beleidsmakers moeten zijn, denk bijvoorbeeld aan een jongerenraad die permanent onderdeel uitmaakt van de gemeenteraad. Jongeren kunnen ook meer betrokken worden bij hulpverlening en mediation. Een voorstel is om jongeren in te schakelen bij echtscheidingen. Als ouders in een echtscheiding liggen moeten ze dan verplicht in gesprek gaan met kinderen die dit zelf al hebben meegemaakt – ze worden dan verteld over de gevolgen van een echtscheiding voor kinderen.

Belangrijk bij de uitvoering is dat jongeren worden gezien als gelijkwaardige partners, maar dan met andere kwaliteiten en perspectieven dan volwassenen.Belangrijk bij de uitvoering is dat jongeren worden gezien als gelijkwaardige partners, maar dan met andere kwaliteiten en perspectieven dan volwassenen. Zo denken jongeren minder in vaststaande structuren en protocollen en begrijpen ze de leefwereld van hun leeftijdsgenoten beter. Door deze kwaliteiten te koppelen aan de expertise en vaardigheden van volwassenen, kan het eigenaarschap en oplossend vermogen van jongeren in het onderwijs, de zorg, in de buurt, en op de werkvloer beter worden benut.  

Blijf op de hoogte

De inzichten van de bijeenkomst worden door Kennisland verder uitgewerkt om te verkennen wat belangrijke thema’s, knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen zijn bij het verder vormgeven van een beweging voor en door jongeren. Tijdens een follow-up bijeenkomst in maart zullen we voortbouwen op de uitkomsten van 6 februari.

Wil je meer weten? Neem contact op met Dennis van den Berg (db@kl.nl) of Nora van der Linden (nl@kl.nl).

• Betrokken KL'ers
• Nora van der Linden nl@kl.nl
• Dennis van den Berg db@kl.nl
• Koko Herder kh@kl.nl