Woede is een goede brandstof voor nieuwe ideeën

4 maart 2021

Eens in de zoveel tijd geven we geld uit aan een campagne op social media. Zo ook vorige week, toen we voor ons project Leven Lang Leven een oproep onder de aandacht wilden brengen van mensen die betrokken zijn bij de ouderenzorg. We vroegen een specifieke groep: Denk jij dat de ouderenzorg beter kan? Denk mee op levenlangleven.nu. Daar kwamen naast leuke, ook behoorlijk pittige reacties op. Wat kunnen we daarvan leren?

 

Oproep Leven Lang Leven
Oproep

Oproep Leven Lang Leven via social media

Maker: KL (illustratie: Sue Doeksen)

Rechten:

Download
Oproep Leven Lang Leven via social media

 

Bij de oproep schreven we een korte toelichting: ‘In 2060 zullen naar schatting bijna vijf miljoen mensen 65 jaar of ouder zijn. Dat laatste deel van ons leven brengen we het liefst zo zinvol mogelijk door, in goede gezondheid en met de leiding in eigen handen. Of dat nu thuis is, in het verpleeghuis of een andere (woon-)vorm. Maar hoe krijgen we dit voor elkaar, ook als we zorg nodig hebben? Ben je betrokken bij een zorgorganisatie (als medewerker, naaste, bestuurder of cliënt) en heb je een goed idee waarmee je aan de slag wil?Ben je betrokken bij een zorgorganisatie (als medewerker, naaste, bestuurder of cliënt) en heb je een goed idee waarmee je aan de slag wil? Doe mee! Of denk je dat er goede ideeën in jouw organisatie leven? Meld je dan voor 30 april aan en maak kans om een plekje te bemachtigen in ons pioniersprogramma++PioniersprogrammaKennisland zet met Leven Lang Leven een nieuwe, positieve beweging rondom fijner oud worden in gang. Een beweging die bestaat uit vernieuwers die allemaal op een innovatieve manier naar de verpleegzorg kijken, andere ideeën hebben over hoe die eruit kan zien en die ook willen uitvoeren. Lees meer .’ 

In totaal is deze oproep ruim 22.000 keer vertoond op de tijdlijnen van mensen die in het onderwerp geïnteresseerd zijn volgens de algoritmes van Facebook en LinkedIn. Van al deze mensen namen er 267 de moeite om het bericht te liken en vijftig mensen voelden zich ook nog geroepen om een reactie te plaatsen. In de statistieken kunnen we zien dat slechts 85 mensen ook daadwerkelijk hebben doorgeklikt naar de website om meer te lezen over Leven Lang leven. Maar geen van hen heeft vooralsnog een idee ingediend om mee te kunnen doen aan het pioniersprogramma. 

Reaguurders of mensen met terechte kritiek?

Het valt ons op dat er best veel negatieve reacties binnenkomen op de oproep. Het lijkt erop dat frustratie en woede in de weg zitten om op een vernieuwende manier naar de (nabije) toekomst van de ouderenzorg te kunnen kijken.Het lijkt erop dat frustratie en woede in de weg zitten om op een vernieuwende manier naar de toekomst van de ouderenzorg te kunnen kijken. Zijn dit gewoon de welbekende zure reaguurders++ReaguurderIemand die online, vooral op weblogs, uiting geeft aan diens (vaak nogal ongenuanceerde) mening. die altijd wat te zeuren hebben of vormen deze mensen wel degelijk een goede afspiegeling van onze doelgroep? Daar kunnen we niet goed achter komen omdat mensen vaak niet antwoorden op onze verzoeken om verheldering. 

Onze eerste reactie is: frustratie. Proberen wij hier met hart en ziel iets goeds te doen voor ouderen, zorgmedewerkers en de samenleving, krijgen we cynisme en sarcasme terug… Lekker dan. Maar dan doen we eigenlijk hetzelfde als de reaguurders. Laten we daarom proberen minder primair te reageren en te kijken wat deze mensen nou eigenlijk zeggen. Neem bijvoorbeeld deze reactie:

 

Facebook-reactie
Facebook-reactie 1

Rechten: Alle rechten voorbehouden


In dit korte berichtje zit een hoop maatschappijkritiek verborgen.In de korte berichtjes zit een hoop maatschappijkritiek verborgen. Kennelijk heeft deze persoon niet veel vertrouwen in de vaccinatiestrategie van de overheid en denkt hij zelfs dat het een manier is om van dure, zorgbehoevende ouderen af te komen. Dat is nogal wat. En zo kwamen er nog een aantal cynische reacties binnen:

 

Facebook-reacties
Facebook-reacties

Rechten: Alle rechten voorbehouden

 

Wat deze mensen gemeen hebben, is dat ze het erg oneens zijn met het zorgbeleid van de overheid. Ze lijken te zeggen: ga eerst maar eens terug naar de tekentafel en maak alle plannen++WmoGemeenten moeten er sinds 2015 voor zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. De gemeente geeft ondersteuning thuis via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). om de zorg vooral bij mantelzorgers neer te leggen ongedaan. Zo’n vraag van ons (of ze mee willen denken over de ouderenzorg van de toekomst) roept bij hen woede op. En eigenlijk begrijpen we dat heel goed. Alsof we vragen: lossen jullie dan ook even zelf het probleem van de vergrijzing op? Alsof we vragen: lossen jullie dan ook even zelf het probleem van de vergrijzing op? 

Anderen kwamen met soortgelijke kritieken, zoals dat zorgmedewerkers te veel last hebben van bemoeienis van boven. Of dat het niet meer prettig is om in verpleeghuizen te wonen sinds er een verdienmodel aan gekoppeld is. Of dat mensen veel te lang moeten wachten op thuiszorg die ook helpt bij toiletbezoek. En tijd voor een bakje koffie heeft die thuishulp meestal ook niet, want alles moet snel en efficiënt. Het beeld bestaat dat je als oudere vooral tot last bent van je omgeving en dat je moet bedelen om hulp. 

 

Facebook-reactie
Facebook-reactie

Rechten: Alle rechten voorbehouden

 

Aan betrokkenheid bij dit maatschappelijke probleem is geen gebrek. Het is duidelijk dat dit onderwerp mensen aan het hart gaat.Aan betrokkenheid bij dit maatschappelijke probleem is geen gebrek. Het is duidelijk dat dit onderwerp mensen aan het hart gaat. Gelukkig waren er niet alleen klachten, maar ook mogelijke oplossingen onder de reacties. Zo opperde iemand om de macht bij de zorgverzekeraars weg te halen en het ondoorzichtige systeem van de vele potjes waar zorg uit betaald moet worden te vereenvoudigen. Of dat er minder flexwerk in de zorg++Flexwerk in de zorgAl enkele jaren neemt het aantal flexwerkers in de zorg flink toe. Tegelijkertijd loopt het tekort aan zorgpersoneel op. Wat is de impact voor het vaste personeel en de kwaliteit van zorg? Hoe kunnen zorginstellingen daar nu al op inspelen? Met deze vragen gingen we aan de slag in een actieonderzoek. Lees meer moet zijn om het verloop van medewerkers – en dus ook van bekende gezichten voor ouderen – te verkleinen. Iemand pleitte voor belevingsgerichte zorg: ‘Zorginstellingen lijken tegenwoordig meer op kantoren dan op plekken om te wonen.’ Zij kwam bovendien met een aanbeveling die wij van harte onderstrepen:

 

Facebook-reactie
Facebook-reactie

Rechten: Alle rechten voorbehouden

 

Zet je woede om in nieuwe ideeën

Het is jammer dat het (vaak terechte!) ongenoegen van veel mensen over het zorgbeleid ook de wil of kracht om mee te denken over hoe de zorg beter kan verdringt. Dit zien we ook in andere sectoren waar we werken aan vernieuwing en vooruitgang, zoals het onderwijs. Maar als er iets is dat we na meer dan twintig jaar innoveren hebben geleerd, dan is het wel dat ergens boos over zijn een fantastische brandstof is voor vernieuwing. Veel innovaties komen voort uit frustratie over hoe het daarvoor was.Maar als er iets is dat we na meer dan twintig jaar innoveren hebben geleerd, dan is het wel dat ergens boos over zijn een fantastische brandstof is voor vernieuwing. Veel innovaties komen voort uit frustratie over hoe het daarvoor was. Niet voor niets vragen we bij Kennisland regelmatig aan elkaar: waar maak jij je nou echt kwaad om? We kunnen dat vuur vervolgens goed gebruiken; om anderen te overtuigen, om obstakels te overwinnen, om vol te houden. Mits we dat vuur wel goed richten en omzetten in positieve kracht, gedrevenheid en enthousiasme. Want met alleen maar boos zijn kom je meestal niet veel verder. Het is ook veel gemakkelijker om te signaleren wat er niet goed gaat, dan om iets beters te bedenken. En daar is het ons uiteraard om te doen – samen met de betrokkenen. 

Dat is ook wat we met Leven Lang Leven willen bereiken: goede ideeën voor fijn oud worden, waarbij de wensen en meningen van ouderen, zorgpersoneel en naasten centraal staan. Een positieve beweging die tegengas kan bieden aan alle negatieve geluiden en praktijken. Gelukkig zijn er heel veel mensen met een hart voor de zorg en veel kennis uit de praktijk die goede ideeën hebben over hoe het beter kan. Leven Lang Leven zoekt en verbindt deze pioniers en helpt hen de ideeën werkelijkheid te laten worden. De beste ideeën komen niet van boven, maar uit de praktijk++Vernieuwen vanuit de praktijkKennisland werkt aan systeemverandering vanuit de gedachte dat je complexe maatschappelijke vraagstukken het beste kunt aanpakken door samen met de betrokkenen van het vraagstuk oplossingen te ontwikkelen. We leren mensen zelf vernieuwen. Zo bouwen we aan een lerende samenleving, een kennissamenleving. Lees meer.

We nodigen je van harte uit om ook mee te denken. Het pioniersprogramma van Leven Lang Leven biedt de kans om de beste ideeën werkelijkheid te laten wordenHet pioniersprogramma van Leven Lang Leven biedt de kans om de beste ideeën werkelijkheid te laten worden., zodat alle betrokkenen van de ouderenzorg ervan kunnen profiteren. Lees op www.levenlangleven.nu welke mensen met goede ideeën je voorgingen en deel ook jouw idee! En ken je toevallig een zorgorganisatie die de vernieuwingskracht bij medewerkers, cliënten en naasten zou willen aanspreken? Stuur ze dan vooral door naar ons, we komen heel graag met hen in contact. Laten we met elkaar bedenken hoe het beter kan, voor nu én voor later. Want oud worden we (bijna) allemaal.

 

Bekijk de andere opiniestukken van Marcel

Deze tekst heeft een Creative Commons Naamsvermelding-licentie (CC BY) en is gekopieerd van de Kennisland-website. Ga voor de volledige versie met afbeeldingen, streamers en noten naar https://www.kl.nl/opinie/woede-is-een-goede-brandstof-voor-nieuwe-ideeen/

This text has a Creative Commons Attribution License (CC BY) and has been copied from the Kennisland website. For a full version with images, streamers and notes go to https://www.kl.nl/opinie/woede-is-een-goede-brandstof-voor-nieuwe-ideeen/